CHÙA SƯ MUÔN (Hùng Long Tự)
CHÙA SƯ MUÔN – ĐIỂM DU LỊCH KHÔNG THỂ BỎ QUA Ở PHÚ QUỐC
– Chùa Sư Muôn hay Am Sư Muôn thuộc xã Dương Tơ, huyện Phú Quốc. Chùa có tên chữ Hán là hùng Long Tự, là một địa điểm du lịch cũng như địa điểm văn hóa tín ngưỡng địa phương ở huyện đảo Phú Quốc. Chùa Sư Muôn được xây dựng vào khoảng năm 1931 do Thiền sư Giai Minh (Thế danh Nguyễn Kinh Môn) sáng lập. Chùa tọa lạc tại ấp Suối Đá, xã Dương Tơ, huyện Phú Quốc, chùa có lưng tựa núi, mặt hướng ra biển cách Khu Du lịch Suối Tranh 6km về phía Tây và cách trung tâm thị trấn Dương Đông khoảng 6km về phía Đông trên tỉnh lộ 47. Chùa ban đầu được xây dựng đơn sơ bằng cây lá, nền đất tại ấp Suối Đá hiện nay. Tên hiệu chùa Hùng Long do vị trụ trì đầu tiên Thiền sư Giai Minh đặt. Đến nay, không ai rõ thế danh và hành trạng của Thiền sư Giai Minh, chỉ biết rằng Ngài hành đạo tại chùa đến năm 1945, vì chùa bị giặc Pháp đốt trong cuộc kháng chiến chống Pháp nên Ngài cùng chư tăng về lánh nạn tại Tồ đình chùa Long Vân (Bình Thạnh, TP.HCM) và viên tịch tại đây vào năm 1955. Sau Hiệp định Genève 1954, tình hình chiến sự tạm lắng, lúc bấy giờ Thiền sư Minh Thành là Trụ trì nhị Tổ đình chùa Long Vân đã cử Thầy Minh Úc làm đại diện về Phú Quốc xây dựng lại chùa Hùng Long. Sau này, Thiền sư Minh Thành được suy tôn làm Phó Tăng thống Giáo hội Lục Hòa Tăng Việt Nam. Đến năm 1974, Thiền sư Minh Thành viên tịch. Kế thừa trụ trì là Ni sư Thích Nữ Diệu Thiền (thế danh Diệp Thị Hoa) từng có thời gian tu học tại chùa Hùng Long.Trong cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, chùa Hùng Long là cơ sở bí mật, là nơi cung cấp thuốc men, tiếp tế lương thực, làm giao liên của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam tại Phú Quốc.
– Năm 1999, do Ni sư Diệu Thiền tuổi đã cao nên đã làm chúc ngôn giao quyền kế thừa trụ trì sau này cho người trong tông môn là Thượng tọa Thích Thiện Thông (thế danh Phan Văn Thôn) hiện đang là trụ trì chùa Long Tuyền (Đồng Nai). Cùng năm, Thượng tọa Thiện Thông đã cho khởi công đại trùng tu chùa Hùng Long, công trình này hoàn thành trong 2 năm.
– Chùa Sư Muôn được xây dựng theo lối kiến trúc dân gian. Chùa nằm trên triền núi, xung quanh cây cối xanh tốt, tạo cho du khách cảm giác thư thái. Dưới chân núi là cổng Tam quan. Từ cổng đến chùa khoảng 800m. Từ đây nhìn xuôi triền núi theo hướng Tây Bắc của đảo là thảm cỏ tranh xanh mướt, những vườn tiêu thắng tắp vuông vức nổi lên giữa nền xanh đậm của vườn cổ thụ, những mái nhà ẩn hiện dưới bóng khói, bóng mây. Chánh điện được xây dựng theo lối kiến trúc dân gian truyền thống. Chánh điện dựng trên nền đá cao 3m, bên trong bày trí đơn giản với tượng Phật tổ và các vị Bồ tát.
– Trong Đại Hùng Bảo Điện, phía trước là đôi rồng (long) ôm cột theo thế dũng mãnh, tượng trưng cho tên “chính quy” của ngôi chùa: “Hùng Long” (tiếng Hán là Hùng Long tự). chính giữa thờ Tây Phương cực lạc thế giới A Di Đà Phật, kế thờ Đức Ta Bà Giáo Chủ Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật, bên tả và hữu là Đức Quam Âm và Đức Thế Chí, bên phải thờ Đức địa Tạng Vương, bên trái thờ Đức Quan Âm Nam Hải, Hậu tổ thờ Đức Đạt Ma Tổ sư, Giai Minh Thiền sư, Minh Thành Thiền sư, Minh Úc Thiền sư.
– Sân chùa có tượng Đức Quan Âm Nam Hải tọa trên tòa sen, hai bên là hai khối đá tự nhiên mang hình dáng “rồng chầu, hổ phục”, bên tả có Thanh Long, bên hữu có Bạch Hổ, kế trước là cột phướng.
– Sau chùa là núi có nhiều cây to cao vút. Nước từ khe cao chảy xuống chân chùa, chia làm nhiều ngách bao bọc quanh thềm, chảy vào sân sau, ngách khác len lỏi dưới rặng tre để xuống triền sim. Đến đây, du khách sẽ cảm nhận được sự bình lặng, tôn nghiêm nơi cửa Phật. Nếu đi theo hướng bên trái, đầu tiên là giếng nước mang bên trong nhiều câu chuyện mang tính huyền thoại. Tuy chỉ sâu khoảng 2m và tọa lạc trên triền núi, nhưng quanh năm giếng luôn đầy nước xanh trong, không chỉ đáp ứng sinh hoạt trong chùa mà còn cung cấp cho xóm dân cư dưới chân núi.
– Từ đây leo thêm 50m là đến cây kơ-nia khoảng 200 tuổi, dưới gốc to hơn vòng tay người lớn là tượng Phật Thích Ca ngồi tĩnh tâm với nụ cười hoan hỷ. Cách đó không xa về hướng Tây là bảo tháp của các vị tiền bối (ni) nằm giữa bạt ngàn sim xanh mướt.
– Nếu theo hướng bên trái chánh điện, leo bậc đá khoảng 200m là ngôi chùa tổ do tổ khai sơn Thiền sư Giai Minh, tên thật là Nguyễn Kim Môn (1892 – 1946), được người đời gọi là sư Muôn, xây dựng vào năm 1930. Theo Thượng tọa Thích Thiện Thông, đương kim trụ trì Hùng Long tự đời thứ 5, lưu truyền sinh thời, sư Muôn xuất thân là một nhân viên kế toán của ngân hàng Đông Dương, sau thời gian ngộ đạo đã đi tu và truyền đạo ở các nơi như đảo Thổ Chu, đảo Hòn Thơm, cuối cùng dừng chân ở Phú Quốc và chọn đỉnh núi Điện Tiên xây chùa Hùng Long.
– Sư là người yêu nước nên có tham gia phong trào cách mạng và từng tổ chức nuôi chứa người yêu nước trong khu vực chùa. Và cũng chính vì thế mà năm 1946 khi Pháp đổ bộ lên Phú Quốc đã đốt rụi ngôi chùa, sư bị giam cầm…
– Năm 1946 trong lần về thăm chùa, sư Muôn có di ngôn: “Sau này ta chết, không có đám ma cũng không có mồ mả. Nếu đệ tử có nhớ, lấy ngày mồng 8 tháng 10 làm kỷ niệm”. Từ đó sư Muôn đi biệt tích…
– Do nhiều thăng trầm lịch sử, có lúc ngôi chùa bị đổi thành am. Mãi đến đời trụ trì thứ 4 Minh Úc, chùa mới được xây dựng lại và chính thức lấy lại tên Hùng Long. Nhưng đến đời trụ trì thứ 5, Hùng Long tự mới được đầu tư xây dựng khang trang như ngày nay. Tuy vậy, người dân địa phương vẫn quen gọi đây là chùa Sư Muôn, để tưởng nhớ đến vị sư khai sáng có lòng yêu nước nồng nàn…
– Cao cao phía trái ngôi chánh điện là di tích chùa tổ. Do bom đạn chiến tranh, chùa tổ đã không còn. Giờ đây, ngay trên nền chùa cũ đã được xây dựng lại kiến trúc mới, nhưng du khách vẫn có thể dễ dàng cảm nhận được chuyện xưa. Bởi không xa đó là ngôi nhà tưởng niệm với bia đá ghi lại câu chuyện về vị tổ khai sơn: Thiền sư Gia Minh, cùng những bài kệ đầy tính thâm sâu của triết lý nhà Phật…
Chân dung Thiền sư Gia Minh (được lưu trữ tại Chùa Sư Muôn)
Thượng tọa Thích Thiện Tông – Trụ trì đời thứ 5 của Chùa Sư Muôn
